Jetëgjatësia, shkencëtarët dhe përpjekja për të zbërthyer gjenin “magjik”

[Pamela.]

kush do te donte te jetonte gjate , duket e merzitshme.

[sirena_adria]

Sekretet e jetëgjatësisë

Çfarë hanë njerëzit që jetojnë mbi 100 vjet?

A keni menduar ndonjëherë se çfarë i bashkon njerëzit që jetojnë më gjatë se një shekull? Jo, nuk bëhet fjalë për dieta strikte, superushqime të shtrenjta apo suplemente të pafundme, por për zakone të thjeshta, të qëndrueshme dhe të trashëguara brez pas brezi.

Tre zona të njohura për jetëgjatësi – Ikaria (Greqi), Okinawa (Japoni) dhe Sardenja (Itali) – na japin disa mësime të vyera që mund t’i zbatojmë edhe ne në jetën e përditshme.

Ikaria: Jeta që harron kohën

Banorët e Ikarias njihen për jetë të gjatë, energji dhe qetësi shpirtërore. Sekreti i tyre fillon në kuzhinë:

Fasulet dhe thjerrëzat janë baza e dietës.

Zarzavatet e egra dhe erëzat lokale përdoren çdo ditë.

Buka me maja natyrale dhe vaj ulliri i presuar në të ftohtë janë të pandashme.

Mishi konsumohet rrallë, vetëm në raste festive.

Një gotë verë vendase, gjithmonë në shoqëri.

Okinawa: Ngjyrat në pjatë dhe qetësia në shpirt

Në Okinawa, vendi me përqindjen më të lartë të centenarëve në Japoni, gjithçka fillon me një pjatë të mbushur me ngjyra:

Patatet e ëmbla janë burimi kryesor i karbohidrateve.

Ushqimet bazohen në tofu, perime të ziera, peshk, ndonjëherë edhe pulë pa dhjamë.

Por mbi të gjitha: ata hanë me vetëdije, ngadalë dhe nuk ngopen kurrë plotësisht (rregulli “Hara Hachi Bu” – ndalu kur je 80% i ngopur).

Sardenja: Fasule, djathë dhe verë me shije jete

Sardenjanët janë ndër popullsitë më jetëgjata në Europë, dhe ushqimi është një nga arsyet kryesore:

Supa me fasule, perime të freskëta dhe vaj ulliri janë të zakonshme.

Konsumojnë djathë delesh të fermentuar natyralisht, i pasur me probiotikë.

Buka e tyre tradicionale është pa aditivë dhe me fermentim të gjatë.

Vera Cannonau, me përmbajtje të lartë polifenolesh, konsumohet rregullisht – por gjithmonë në shoqëri dhe me masë.

Çfarë mund të mësojmë nga ta?

Nuk ke pse të zhvendosesh në një ishull mesdhetar apo të hash tofu çdo ditë. Por mund të:

Shtosh më shumë zarzavate, fasule dhe ushqime natyrale në dietën tënde.

Konsumosh më pak mish, por të zgjedhur dhe në momente të veçanta.

Përdorësh vaj ulliri cilësor, në vend të yndyrave të përpunuara.

Kujdesesh për marrëdhëniet sociale – një darkë e thjeshtë me njerëzit e dashur ka më shumë efekt se çdo vitaminë.

Në fund të ditës…

Jetëgjatësia nuk vjen vetëm nga ajo që hamë, por nga mënyra si jetojmë. Të hash thjesht, të ndjesh kënaqësi në ushqim, të ecësh shumë, të qeshësh me të tjerët dhe të mos jetosh me stres të përhershëm – këto janë përbërësit e vërtetë të një jete të gjatë dhe të bukur.


Konica.al

https://konica.al/2025/07/cfare-hane...-mbi-100-vjet/

[sirena_adria]

Stresi dhe Jetëgjatësia – Sa Lodhet Zemra nga Shqetësimi i Vazhdueshëm?

Të gjithë stresohemi herë pas here, por ekspertët kanë paralajmëruar se duhet ta kontrollojmë këtë gjendje nëse duam të shmangim sëmundjet vdekjeprurëse.

Studiuesit thonë se ekziston një lidhje e madhe mes mendjes dhe zemrës kur bëhet fjalë për shëndetin dhe mirëqenien. Ndërsa stresi ndikon te të gjithë në mënyra të ndryshme, në raste të rënda stresi mund të çojë në goditje në tru ose sulme në zemër, shkruan “The Sun”.

Ekspertët thonë se niveli i lartë i hormoneve të stresit lidhet me një rrezik më të madh të presionit të lartë të gjakut.

Mbi 6,000 njerëz u studiuan dhe u testuan për nivele të ndryshme të hormoneve që kontribuojnë në stres. Nivelet e hormoneve u matën me një test urine 12-orësh gjatë natës.

Pjesëmarrësit më pas u vëzhguan për një periudhë prej 13 vjetësh dhe u monitoruan për zhvillimin e hipertensionit dhe problemeve kardiovaskulare, të tilla si dhimbja në gjoks, nevoja për një procedurë të hapjes së arteries, ose të paturit e një sulmi në zemër ose goditje në tru.

Ekspertët më pas analizuan marrëdhënien midis hormoneve të stresit dhe zhvillimit të arteriosklerozës, e cila është një gjendje potencialisht serioze ku arteriet bllokohen me substanca yndyrore.

Ata zbuluan se mesatarisht pas një vëzhgimi gjashtë vjeçar e gjysmë, pacientët hormonet e stresit të të cilëve u dyfishuan kishin deri në 31 për qind më shumë gjasa për të zhvilluar hipertension.

Gjatë një periudhe 11-vjeçare, u rrit rreziku me 90 për qind për problemet kardiovaskulare, për shkak të dyfishimit të nivelit të kortizolit.

Ekspertët thanë se është e vështirë të studiohet dhe të matet stresi pasi është ‘personal’ dhe ndryshon tek të gjithë.


/Burimi:Panorama

https://agroweb.org/shendet/stresi-d...i-vazhdueshem/